Άλωση...

        Αν και ο Καβάφης λίγο ασχολήθηκε ποιητικά με τη βυζαντινή περίοδο- και ακόμα λιγότερο με τη δημοτική ποίηση/λαογραφία- το "επετειακό" αυτό ποίημα, απ΄όπου δε λείπει βέβαια το αιχμηρό του σχόλιο (για το ιερατείο), δείχνει την επαφή του με τη δημοτική ποίηση και δη με την ποντιακή. Εξαιρετικά ενδιαφέρον και κάπως απρόσμενο... 

Πάρθεν 
 (1921)

Αὐτὲς τὲς μέρες διάβαζα δημοτικὰ τραγούδια,
γιὰ τ᾿ ἄθλα τῶν κλεφτῶν καὶ τοὺς πολέμους,
πράγματα συμπαθητικά· δικά μας, Γραικικά.

Διάβαζα καὶ τὰ πένθιμα γιὰ τὸν χαμὸ τῆς Πόλης
«Πῆραν τὴν Πόλη,πῆραν την· πῆραν τὴν Σαλονίκη».
Καὶ τὴν Φωνὴ ποὺ ἐκεῖ ποὺ οἱ δυὸ ἐψέλναν,
«ζερβὰ ὁ βασιληᾶς, δεξιὰ ὁ πατριάρχης»,
ἀκούσθηκε κ᾿ εἶπε νὰ πάψουν πιὰ
«πάψτε παπάδες τὰ χαρτιὰ καὶ κλεῖστε τὰ βαγγέλια»
πῆραν τὴν Πόλη, πῆραν την· πῆραν τὴν Σαλονίκη.

Ὅμως ἀπ᾿ τ᾿ ἄλλα πιὸ πολὺ μὲ ἄγγιξε τὸ ᾄσμα
τὸ Τραπεζούντιον μὲ τὴν παράξενή του γλώσσα
καὶ μὲ τὴν λύπη τῶν Γραικῶν τῶν μακρυνῶν ἐκείνων
ποὺ ἴσως ὅλο πίστευαν ποὺ θὰ σωθοῦμε ἀκόμη.

Μὰ ἀλοίμονον μοιραῖον πουλὶ «ἀπαὶ τὴν Πόλην ἔρται»
μὲ στὸ «φτερούλιν ἀθε χαρτὶν περιγραμμένον
κι οὐδὲ στὴν ἄμπελον κονεύ᾿ μηδὲ στὸ περιβόλι
ἐπῆγεν καὶ ἐκόνεψεν στοῦ κυπαρίσ᾿ τὴν ρίζαν».
Οἱ ἀρχιερεῖς δὲν δύνανται (ἢ δὲν θέλουν) νὰ διαβάσουν
«Χέρας υἱὸς Γιανίκας ἕν» αὐτὸς τὸ παίρνει τὸ χαρτί,
  καὶ τὸ διαβάζει κι ὀλοφύρεται.
«Σίτ᾿ ἀναγνῶθ᾿ σίτ᾿ ἀνακλαῖγ᾿ σίτ᾿ ἀνακροῦγ᾿ τὴν κάρδιαν.
  Ν᾿ ἀοιλλὴ ἐμᾶς νὰ βάϊ ἐμᾶς ἡ Ρωμανία πάρθεν».

Σημαίνει ο Θιός! από τη συμφορά, πολυδακρύζει και η Παναγία...

 (ψάλλουν μοναχές της Ι.Μ. Νταού Πεντέλης)

Αὐτὸς
      ὁ τελευταῖος Ἕλληνας! (Ο. Ελύτης)

        Και ένας άλλος ποιητής μας, από την Ανατολική Θράκη, που με ένα μάλλον "παιδικό" ποίημα μας φανερώνει τον τρόπο με τον οποίο η οικογένεια, η γιαγιά κληροδοτεί την παράδοση, τους θρύλους, την εθνική ταυτότητα τελικά στην επόμενη γενιά. "Είμαστε λίγοι, αλλά ατελείωτοι..." , όπως αναφέρει ένας σύγχρονος Κωνσταντινουπολίτης, απόγονος εκείνου του Ρωμιού. Αιωνία η μνήμη...

πηγή Ιστορία Ελληνικού 'Εθνους

 

Γεώργιος Βιζυηνός - Ὁ τελευταῖος Παλαιολόγος (1882)

-Τὸν εἶδες μὲ τὰ μάτια σου, γιαγιά, τὸν Βασιλέα,
ἢ μήπως καὶ σὲ φάνηκε, σὰν ὄνειρο, νὰ ποῦμε,
   σὰν παραμύθι τάχα;
-Τὸν εἶδα μὲ τὰ μάτια μου, ὡσὰν καὶ σένα νέα,
πὰ νὰ γενῶ 'κατὸ χρονῶ, κι᾿ ἀκόμα τὸ θυμοῦμαι,
   σὰν νἄταν χτὲς μονάχα. Στὴν Πόλη, στὴν Χρυσόπορτα, στὸν πύργον ἀπὸ κάτου,
εἶν᾿ ἕνα σπήλαιο πλατύ, στρωμένο σὰν παλάτι,
   σὰν ἅγιο παρακκλήσι.
Κανένας Τοῦρκος δὲν μπορεῖ νὰ κρατηθῇ κοντά του,
κανεὶς τῆς σιδερόπορτας ναὕρη τὸ μονοπάτι,
   νὰ πὰ νὰ τὸ μηνύσῃ.
Μόνο κανένας Χριστιανός, κανένας ποὺ τὸ ξέρει,
περνᾷ π᾿ αὐτοῦ κρυφὰ κρυφὰ καὶ τὸν σταυρό του κάνει
   μὲ φόβο καὶ μ᾿ ἐλπίδα.
Ἔτσι κι᾿ ἐγώ, βαστούμενη στὸ πατρικό μου χέρι,
ἐπῆγα καὶ προσκύνησα. Καὶ ἐδ᾿ αὐτοῦ μ᾿ ἐφάνη-
   Ὄχι μ᾿ ἐφάνη! Εἶδα:

Μέσ᾿ στὸ σκοτάδι τὸ βαθὺ ἕν᾿ ἄστρο, σὰν λυχνάρι,
σὰν μία φλόγα μυστική, ἀπ᾿ τὸν Θεὸ ἀναμμένη.
   γαλάζια λάμψι χύνει.
Καὶ φέγγει τὴν λευκόχλωμη τοῦ Βασιλέως χάρι,
ποὺ μὲ κλεισμένα βλέφαρα ἐξαπλωμένος μένει
   στὴν ἀργυρή του κλίνη.
- Ἀπέθανε, γιαγιά; - Ποτέ, παιδάκι μου! Κοιμᾶται,
κοιμᾶται μόνο! Τὴν χρυσὴ κορῶνα στὸ κεφάλι,
   τὸ σκῆπτρο του στὸ χέρι.
Καί, σὰν παληοί του σύντροφοι, πιστοί του
παραστᾶται, στὰ στήθη τ᾿ ὁ Σταυραετός, στὰ πόδια του
   προβάλλει δικέφαλο Ξαφτέρι.
Ἐπάν᾿ ἀπ᾿ τὸ κεφάλι του, ἡ ἀσπίδα παραστέκει,
κι᾿ ἐκεῖ ποὺ τὸ χρυσόπλεκτο, τὸ ψηφωτὸ ζωνάρι
   τὴν μέση του κατέχει,
σὰν ἀστραπὴ π᾿ ἀπέμεινε χωρὶς ἀστροπελέκι,
ζερβιά, ὡς κάτου κρέμεται τ᾿ ἀστραφτερὸ θηκάρι-
   μέσα σπαθὶ δὲν ἔχει!
-Γιατί, γιαγιά; Ποῦ εἶναι τό; -Βαμμένο μέσ᾿ στὸ αἷμα,
ἀκόμ᾿ ὡς τώρα βρίσκεται σ᾿ ἑνὸς ἀγγέλου χέρι,
   στὸν οὐρανὸ ἐπάνου...
Ἤτανε τότε ποὺ ἡ Τουρκιὰ τὴν Πόλην ἐπολέμα.
Μέσα μία φοῦχτα ἐλεύθεροι, ἀπ᾿ ἔξω μύριο ἀσκέρι,
   οἱ σκλάβοι τοῦ Σουλτάνου.

Κι᾿ ὁ Μωχαμὲτ ὁ ἴδιος του πὰ στ᾿ ἄγριό του ἄτι
-Δός μου τῆς Πόλης τὰ κλειδιά! τοῦ Κωνσταντίνου κράζει,
   καὶ τὸ σπαθί σου δός μου!
-Ἔλα καὶ πάρ᾿ τα! λέγ᾿ αὐτός, τοῦ Τούρκου τοῦ μουχτάτη
Ἐγὼ δὲν δίνω τίποτε! Τίποτ᾿ ἐνόσῳ βράζει
   μία στάλλα γαῖμα ἐντός μου!-
Κι᾿ ἐπρόβαλαν τὰ λάβαρα, κι᾿ ἀρχίνησεν ἡ μάχη!
Σαράντα μέραις πολεμοῦν, σαράντα μερονύχτια
   χτυπιοῦνται καὶ χτυποῦνε,
οἱ Τοῦρκοι σὰν τὰ κύματα κι᾿ οἱ Χριστιανοὶ σὰν βράχοι.
Κι᾿ οὔτε τῶν Φράγκων προδοσιαίς, οὔτε τῶν φλάρων δίχτυα
   τὸν Βασιλέα σειοῦνε.
Ἀπ᾿ ταὶς σαράντα κι᾿ ὕστερα Θεὸς τὸν παραγγέλλει.
-Γιὰ τοῦ λαοῦ τὰ κρίματα, εἶναι γραφτὸ νὰ γείνῃ,
   προσκύνα τὸν Σουλτάνο!-
Μ᾿ αὐτός, τὸ χέρι στὸ σπαθί, πεισμόνεται, δὲν θέλει!
-Πρὶν μπρὸς σὲ Τοῦρκο τύραννο τὸ γόνατό μου κλίνῃ,
   πὲς κάλλιο ν᾿ ἀποθάνω!-
Ἔξ᾿ ἀπ᾿ τὸ κάστρο χύνεται μὲ σπάθα γυμνωμένη,
καὶ σφάζει Τούρκων κατοσταὶς κι᾿ ἀγαρινῶν χιλιάδες-
   Ἐκεῖνος κι᾿ ὁ στρατός του.
Μὰ ἦτ᾿ ὀλίγος ὁ στρατός, κι᾿ οἱ πρῶτοι λαβωμένοι!
Ἔπεσαν τ᾿ ἀρχοντόπουλα ἔφυγαν οἱ Ρηγάδες,
   κι᾿ ἀπέμεινεν ἀτός του.

Ὅσο τὸν ζώνουν τὰ σκυλιά, τόσο χτυπᾷ καὶ σφάζει,
σὰν πληγωμένος λέοντας, σὰν τίγρη τῆς ἐρήμου,
   ποὺ τὰ παιδιά της σκώσουν.
Μὰ κεῖ τοῦ πέφτει τ᾿ ἄλογο! Καὶ πέφτ᾿ αὐτὸς καὶ κράζει.
-Δὲν βρίσκετ᾿ ἕνας Χριστιανὸς νὰ πάρ᾿ τὴν κεφαλή μου,
   πρὶν πᾶν καὶ μὲ σκλαβώσουν;-
Μιὰ τρίχα καὶ τὸν σκότωνεν Ἀράπικη λεπίδα!
Μὰ δὲν τὸ ἤθελ᾿ ὁ Θεός. Δὲν ἤθελε ν᾿ ἀφίσῃ
   τῶν Χριστιανῶν τὸ Γένος
αἰώνια δίχως βασιλιᾶ κι᾿ ἐλευθεριᾶς ἐλπίδα.
Γι᾿ αὐτὸ προστάζ᾿ ἕν᾿ ἄγγελο νὰ πὰ νὰ τὸν βοηθήση,
   σὰν ἦταν κυκλωμένος.
Κι᾿ αὐτὸς τὸν Μαῦρο λακπατᾷ, τὸν Βασιλὲ γλυτώνει.
τὸ κοφτερό του τὸ σπαθί του παίρν᾿ ἀπὸ τὸ χέρι,
   τοὺς Τούρκους διασκορπίζει.
Πὰ στὰ λευκά του τὰ φτερὰ τὸν Βασιλέα σκώνει,
μέσ᾿ στὸ πλατὺ τὸ σπήλαιο, ποὺ σ᾿ εἶπα, τόνε φέρει,
   κι᾿ ἐκεῖ τόνε κοιμίζει.-
-Καὶ τώρα πιὰ δὲν εἰμπορεῖ, γιαγιάκα, νὰ ξυπνήσῃ;
-Ὢ βέβαια! Καιροὺς καιρούς, σηκώνει τὸ κεφάλι,
   στὸν ὕπνο τὸν βαθύ του,
καὶ βλέπ᾿ ἂν ἦρθεν ἡ στιγμή, πὤχ᾿ ὁ Θεὸς ὁρίσει,
καὶ βλέπ᾿ ἂν ἦρθ᾿ ὁ ἄγγελος γιὰ νὰ τοῦ φέρῃ πάλι
   τὸ κοφτερὸ σπαθί του.

-Καὶ θἄρθη, ναί, γιαγιάκα μου; -Θἄρθη, παιδί μου, θἄρθη.
Καὶ ὅταν ἔρθῆ, τί χαρὰ στὴν γῆ, στὴν οἰκουμένη,
   σ᾿ ὅποιους θὰ ζοῦνε τότε!
Διπλό, τριπλὸ θὰ πάρουμεν αὐτὸ ποὺ μᾶς ἐπάρθη,
κι᾿ ἡ Πόλη, κι᾿ ἡ Ἁγιασοφιὰ δική μας θένα γένη.
   -Πότε, γιαγιά μου; Πότε;
-Ὅταν τρανέψῃς, γυόκα μου, κι᾿ ἀρματωθῇς καὶ κάμῃς
τὸν ὅρκο στὴν Ἐλευθεριά, σὺ κι᾿ ὅλ᾿ ἡ νεολαία,
   νὰ σώσετε τὴν χώρα.
Τότε θὲ νἄρθ᾿ ὁ ἄγγελος κι᾿ ἀγγελικαὶ δυνάμεις,
νὰ μποῦνε, νὰ ξυπνήσουνε, νὰ ποῦν στὸν Βασιλέα,
   πὼς ᾖλθε πιὰ ἡ ὥρα!
Κι᾿ ὁ Βασιλὲς θὰ σηκωθῇ, τὴν σπάθα του θὰ δράξη,
καί, στρατηγός σας, θὲ νὰ μπῇ στὸ πρῶτο του βασίλειο
   τὸν Τοῦρκο νὰ χτυπήσῃ.
Καὶ χτύπα, χτύπα θὰ τὸν πὰ μακρὰ νὰ τὸν πετάξῃ,
πίσω στὴν Κόκκινη Μηλιά, καὶ πίσ᾿ ἀπὸ τὸν ἥλιο,
   ποὺ πιὰ νὰ μὴ γυρίσῃ!

Να είναι αυτός ο Νυχτερινός Άγγελος; 
(Μ. Χατζηδάκι-Μ. Μπουρμπούλη, 1978 , τραγουδά ο Σ. Μαρκετάκης) 

(πατήστε στην εικόνα του Αγγέλου για να ακούσετε)

560 χρόνια από την Άλωση της Πόλης- Τρίτη 29 Μαΐου 1453

            Δευτέρα βράδυ, 28 Μαΐου, γίνεται η τελευταία λειτουργία στην Αγία Σοφία, όπου ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος ΙΑ΄Παλαιολόγος κοινωνεί των Αχράντων Μυστηρίων και σπεύδει στα τείχη της Πόλης, κοντά στους τελευαίους υπερασπιστές της... Το τέλος πλησιάζει. Ο αυτοκράτορας απευθύνεται στους επιτελείς και στρατιώτες :

έργο Τάσσου

Διὰ τοῦτο λέγω καὶ παρακαλῶ ὑμᾶς ἵνα στῆτε ἀνδρείως καὶ μετὰ γενναίας ψυχῆς, ὡς πάντοτε ἕως τοῦ νῦν ἐποιήσατε, κατὰ τῶν ἐχθρῶν τῆς πίστεως ἡμῶν. Παραδίδωμι δὲ ὑμῖν τὴν ἐκλαμπροτάτην καὶ περίφημον ταύτην πόλιν καὶ πατρίδα ἡμῶν καὶ βασιλεύουσαν τῶν πόλεων. Καλῶς οὖν οἴδατε, ἀδελφοί, ὅτι διὰ τέσσερα τινὰ ὀφείλεται κοινῶς ἐσμεν πάντες ἵνα προτιμήσωμεν ἀποθανεῖν μᾶλλον ἢ ζῆν, πρῶτον μὲν ὑπὲρ τῆς πίστεως ἡμῶν καὶ εὐσεβείας, δεύτερον δὲ ὑπὲρ πατρίδος, τρίτον ὑπὲρ τοῦ βασιλέως ὡς Χριστοῦ Κυρίου, καὶ τέταρτον ὑπὲρ συγγενῶν καὶ φίλων. 

...  ἵνα γνώσωσιν οἱ ἀσεβεῖς ὅτι οὐ μετὰ ἀλόγων ζῴων ὡς αὐτοί, παράταξιν ἔχουσιν, ἀλλὰ μετὰ κυρίων καὶ αὐθεντῶν αὐτῶν καὶ ἀπογόνων Ἑλλήνων καὶ Ῥωμαίων.

Λοιπὸν ἀδελφοὶ καὶ συστρατιῶται, κατὰ νοῦν ἐνθυμηθῆτε ἵνα τὸ μνημόσυνον ὑμῶν καὶ ἡ μνήμη καὶ ἡ φήμη καὶ ἡ ἐλευθερία αἰωνίως γενήσηται.

        Ξημερώματα Τρίτης 29 Μαΐου 1453 οι Οθωμανοί εξαπολύουν την τελευταία επίθεση :

 

πίνακας Νίκου

Ἡ Πόλις ἑάλω, ἡ Ἑλληνική ψυχή βρέθηκε ἐξαντλημένη ἀπό ἕναν ὑπεράνθρωπο ἀγώνα καί λύγισε (Χ. Ζαλοκώστας).

          Ο βασιλεύς οὖν ἀπαγορεύσας ἐαυτόν, ἰστάμενος βαστάζων σπάθην και ἀσπίδα, είπε λόγον λύπης άξιον "οὐκ έστί τις τῶν χριστιανῶν τοῦ λαβεῖν τήν κεφαλήν μου ἀπ΄ ἐμοῦ;" ἦν γάρ μονώτατος ἀπολειφθείς... (Μιχαήλ Δούκας)


          Δεν ήταν δυνατόν να βρεθεί η κεφαλή παρά μόνο το άψυχο σώμα του: ... πλείονας κεφάλας τῶν άναιρεθέντων ἔπλυναν, εἰ τύχοι καί τήν βασιλικήν γνωρίσωσι, καί οὐκ ἡδυνήθησαν γνωρίσαι αὐτήν, εἰ μή τό τεθνεώς πτῶμα τοῦ Βασιλέως εὐρόντες ὄ ἐγνώρισαν ἐκ τῶν βασιλικῶν περικνημίδων, ή και πεδίλων ένθα, χρυσοί ἀετοί ἦσαν γεγραμμένοι. Και τελικά ο Μωάμεθ τον ενταφίασε σε άγνωστο σημείο. 
Είχε γεννηθεί 9 Φεβρουαρίου του 1404 , στέφθηκε αυτοκράτορας στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, στο Μυστρά το 1449 και σκοτώθηκε σε ηλικία 49 ετών, περνώντας στη σφαίρα του θρύλου.

Τάσος Λειβαδίτης (1922-1988) : ποιητικά ψήγματα

       

       Παράλληλα με τον "επετειακό" Κ.Π. Καβάφη φέτος θα εντρυφήσουμε και στην ποίηση του Τάσου Λειβαδίτη, με αφορμή ίσως και τους υπέροχους στίχους του στο τραγούδι "Βρέχει στη φτωχογειτονιά" που πλαισίωσε τη φετινή εργασία μας στη Γλώσσα (Α' γυμνασίου) για τη γειτονιά μας. Ειρωνικός και αυτοσαρκαστικός, όχι στην ένταση του Καβάφη, απείρως λυρικότερος, καθόλου γλυκερός, πικρά επηρεασμένος από την ιστορική συγκυρία, βαθύς και ταυτόχρονα απλός φιλοσοφικός λόγος... Αγαπημένοι στίχοι, απόσταγμα ζωής. Αγαπημένος ποιητής. Μερικά σκόρπια ψήγματα :

*Ίσως να το ‘βρα. Αλλά δε θα σας το πω. Γιατί τότε εσείς τι θα ψάχνετε;

*Οι άνθρωποι βιάζονται: έγνοιες, βιοτικές συνθήκες, όνειρα, συμβιβασμοί -
πού καιρός να γνωρίσουν τη ζωή τους.

* ...Eγώ κάθομαι εδώ, ολομόναχος,
μέσα σε τούτο το υγρό υπόγειο, έξω βρέχει,
και μετράω τα σφάλματα που έκανα, τις μάχες που έδωσα,
τις δίψες, τις παραχωρήσεις,
μετράω τις κακίες μου, κάποτε θαυμαστές, τις καλωσύνες μου
συχνά επηρμένες, μετράω, μετράω, δίχως ποτέ μου
να τελειώνω...
*Όταν λες: μισώ, ο πρώτος φόνος του κόσμου ξαναγίνεται μέσα σου. 

 * Γιατί οι άνθρωποι, σύντροφε, ζουν απ’ τη στιγμή που βρίσκουν μια θέση
στη ζωή των άλλων.

* “Αύριο”, λες,
και μέσα σ’ αυτήν τη μικρή αναβολή παραμονεύει ολόκληρο
το πελώριο ποτέ.
Να ‘σαι τόσο πρόσκαιρος, και να κάνεις όνειρα
τόσο αιώνια! 

* Αφού έζησα όλο το μαρτύριο της ελπίδας, έφτασα στο πιο απάνθρωπο έγκλημα: να πιστέψω στους ανθρώπους. 
 
* Και κάθε βράδυ κοιμάσαι μ’ έναν θησαυρό: αυτήν την πολυσήμαντη αυριανή σου μέρα. 

* η αμαρτία μας: ότι θελήσαμε πολλά, το έγκλημά μας: πράξαμε τόσα λίγα 

* Ποτέ δε φανταζόμουν ότι τόσες πολλές μέρες κάνουν μια τόσο λίγη ζωή. 

* Στην πιο μικρή στιγμή μαζί σου, έζησα όλη τη ζωή*

*Δώσ’ μου τα χέρια σου να κρατήσω τη ζωή μου*

*μια φέτα ψωμί που δε θα τη μοιραζόμαστε πώς να την αγγίξω;*

Καβαφική πανοπλία

Αιμιλιανός Μονάη, Αλεξανδρεύς, 628–655 μ.X.

(1898, 1918)

*

Με λόγια, με φυσιογνωμία, και με τρόπους
μια εξαίρετη θα κάμω πανοπλία·
και θ’ αντικρύζω έτσι τους κακούς ανθρώπους
χωρίς να έχω φόβον ή αδυναμία.

Θα θέλουν να με βλάψουν. Aλλά δεν θα ξέρει
κανείς απ’ όσους θα με πλησιάζουν
πού κείνται η πληγές μου, τα τρωτά μου μέρη,
κάτω από τα ψεύδη που θα με σκεπάζουν.—

Pήματα της καυχήσεως του Aιμιλιανού Μονάη.
Άραγε νάκαμε ποτέ την πανοπλία αυτή;
Εν πάση περιπτώσει, δεν την φόρεσε πολύ.
Είκοσι επτά χρονώ, στην Σικελία πέθανε.  

Υ.Γ. Πώς το διατύπωσε ο εξαιρετικός-κατά τη γνώμη μου- τραγουδοποιός Μ. Φάμελλος : 

μα κάτω από την πανοπλία μου είμαι ενάς δειλός...

"Κωνσταντινάτο", καβαφικό, εξεταστικό...

         Άρθρο του εξαίρετου π. Μεταλληνού Γ.  με συγκροτημένη ιστορική παρουσίαση και αναφορά στις ιστορικές πηγές, που διαφωτίζει την ιστορική διάσταση της προσωπικότητας του Αγίου και Μεγάλου Κωνσταντίνου : Κωνσταντῖνος ὁ Μέγας καί ἡ ἱστορική ἀλήθεια.

  άρθρο της Ελένης Αρβελέρ για το "δολλάριο του μεσαίωνα" (σόλιδος), το κωνσταντινάτο:  http://www.archaiologia.gr/

 ***

          Νεοελληνική Λογοτεχνία σήμερα για τη θεωρητική κατεύθυνση. Καβάφης έπεσε πέρυσι, οπότε φέτος -αν και επετειακός- δεν ήταν πιθανό να ξαναπέσει: 

Μελαγχολία τοῦ Ἰάσωνος Κλεάνδρου

ποιητοῦ ἐν Κομμαγηνῇ 595 μ.Χ.

 

Τό γήρασμα τοῦ σώματος καί τῆς μορφῆς μου

εἶναι πληγή ἀπό φρικτό μαχαῖρι.

Δέν ἔχω ἐγκαρτέρησι καμιά.

Εἰς σέ προστρέχω Τέχνη τῆς Ποιήσεως,

πού κάπως ξέρεις ἀπό φάρμακα·

νάρκης τοῦ ἄλγους δοκιμές, ἐν Φαντασίᾳ καί Λόγῳ.

Εἶναι πληγή ἀπό φρικτό μαχαῖρι. ⎯

Τά φάρμακά σου φέρε Τέχνη τῆς Ποιήσεως,

πού κάμνουνε ⎯ για λίγο ⎯ νά μή νοιώθεται ἡ πληγή.

(1921)

*

               Για φέτος Διονύσιος Σολωμός, ο εθνικός μας ποιητής, ο ποιητής  του φωτός, με απόσπασμα από τον Κρητικό. 

(αποσπάσματα)

3. 

Κι ομπρός μου ιδού πού βρέθηκε μία φεγγαροντυμένη.

Ετρεμε το δροσάτο φως στη θεϊκιά θωριά της,

Στα μάτια της τα ολόμαυρα και στα χρυσά μαλλιά της.

4. 

Τότε από φως μεσημερνό ή νύχτα πλημμυρίζει,

Κι η χτίσις έγινε ναός πού ολούθε λαμπυρίζει.

Κάνε την είχε ερωτικά ποιήσει ο λογισμός μου,

Καν τα’ όνειρο, όταν μ’ έθρεφε το γάλα της μητρός μου·

Ήτανε μνήμη παλαιή, γλυκιά κι αστοχισμένη,

Που ομπρός μου τώρα μ’ όλη της τη δύναμη προβαίνει·

5.

Κι όταν χορτάτα δυστυχιά τα μάτια μου ζαλεύουν

Αργά, κι ονείρατα σκληρά την ξαναζωντανεύουν,

Και μέσα στ’ άγριο πέλαγο τ' αστροπελέκι σκάει,

Κι η θάλασσα να καταπιή την κόρη αναζητάει,

Ξυπνώ φρενίτης, κάθομαι, κι ο νους μου κινδυνεύει,

Και βάνω την παλάμη μου, κι αμέσως γαληνεύει. -     

Τα κύματα έσχιζα μ’ αυτό, τ’ άγρια και μυρωδάτα,

Με δύναμη πού δεν είχα μήτε στα πρώτα νιάτα,

Μήτε όταν εκροτούσαμε, πετώντας τα θηκάρια,

Μάχη στενή με τους πολλούς ολίγα παλληκάρια,

Ηχός, γλυκύτατος ηχός, οπού με προβοδούσε.

Και βγαίνει τ’ άστρο του βραδιού και τα νερά θολώνουν,

Και τον κρυφό της έρωτα της φύσης τραγουδάει,

Του δέντρου και του λουλουδιού πού ανοίγει και λυγάει·
Δεν είν’ αηδόνι κρητικό, που παίρνει τη λαλιά του

Σε ψηλούς βράχους κι άγριους όπ’ έχει τη φωλιά του,

Ώστε που πρόβαλε η αυγή και έλιωσαν τ’ αστέρια,
Κι ακούει κι αυτή και πέφτουν της τα ρόδα από τα χέρια

Δεν είν’ φιαμπόλι το γλυκό, οπού τα’ αγρίκαα μόνος

Στον Ψηλορείτη όπου συχνά μ’ ετράβουνεν ο πόνος

Κι έβλεπα τ’ άστρο τ’ ουρανού μεσουρανίς να λάμπει

Και του γελούσαν τα βουνά, τα πέλαγα κι οι κάμποι·

Κι ετάραζε τα σπλάχνα μου ελευθερίας ελπίδα

Κι' έφώναζα: «ώ θεϊκιά κι όλη αίματα Πατρίδα!»

Κι άπλωνα κλαίοντας κατ’ αυτή τα χέρια με καμάρι·

Καλή ‘ν’ η μαύρη πέτρα της και το ξερό χορτάρι.

Λαλούμενο, πουλί, φωνή, δεν είναι να ταιριάζει,

Ίσως δε σώζεται στη γη ήχος που να του μοιάζει

Δεν είναι λόγια· ήχος λεπτός ... ...

Δεν ήθελε τον ξαναπεί ο αντίλαλος κοντά του.

Αν είν’ δεν ήξερα κοντά, αν έρχονται από πέρα·

Σαν του Μαϊού τες ευωδιές γιόμιζαν τον αέρα,

Γλυκύτατοι, ανεκδιήγητοι ... ...

Μόλις είν’ έτσι δυνατός ο Έρωτας και ο Χάρος.

 Μ’ άδραχνεν όλη την ψυχή, και να ‘μπει δεν ημπόρει

Ο ουρανός, κι η θάλασσα, κι η ακρογιαλιά, κι η κόρη

Με άδραχνε, και μ’ έκανε συχνά ν’ αναζητήσω

Τη σάρκα μου να χωρισθώ για να τον ακλουθήσω.

Έπαψε τέλος, κι άδειασεν η φύσις κι η ψυχή μου·

Πού εστέναξε κι εγιόμισεν ευθύς οχ την καλή μου·

Και τέλος φθάνω στο γιαλό την αρραβωνιασμένη,

Την απιθώνω με χαρά, κι ήτανε πεθαμένη.

Μποστ...

CHERCHEZ ΝΑ ΦΑΜ! 
Ο Μποστ του Τύπου

Η μαμά Ελλάς, ο Πειναλέων και η Ανεργίτσα!

      Μια έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη (κτήριο Πειραιώς) με τίτλο : "CHERCHEZ ΝΑ ΦΑΜ! Ο Μποστ του Τύπου" έδωσε μια νότα μειδιάματος αλλά και έντονου προβληματισμού από την ευστοχία, το βάθος του σχολίου, την επικαιρότητα που 50-60 (!) χρόνια μετά μοιάζει τόσο ίδια... 
      Ο Μέντης (Χρύσανθος) Μποσταντζόγλου (Κωνσταντινούπολη 1918 - Αθήνα 1995) υπήρξε ένα πολυσχιδές ταλέντο, που άφησε το στίγμα του στο νεότερο ελληνικό πολιτισμό με την καυστική του και ευφάνταστη σάτιρα, τα λαϊκότροπης ζωγραφικής σκίτσα του, την ευρηματικότητα, τα λογοπαίγνια αλλά και τη χαρακτηριστική ανορθογραφία του. Έζησε μια πλούσια σε ερεθίσματα ιστορική συγκυρία, την οποία σχολίασε με σκίτσα, γελοιογραφίες, σατιρικά σχόλια σε διάφορες εφημερίδες. 
     Πόσο- δυστυχώς!- επίκαιρος, πόσο μοιάζουν τα προβλήματα, η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα στη χώρα της "φαιδράς πορτοκαλέας"; 

             Και τότε (το  1965) το Σύνταγμα θεωρείτο φιλολογική πολυτέλεια ήσσονος σημασίας και αποσύρονταν και βιβλία σχολικά! Ιστορία παλιά...;

 Μισθός υπαλλήλου: αν δεν υπάρχει κανένα συμβούλιο (επιτροπές κλπ), δεν τη βγάζει, το Δεκέμβρη τα τινάζει. Φτώχεια, πείνα... 1960.

Αυτό κι αν είναι - σχεδόν- σύμπτωση! Επίταξη απεργών... 

Η Κύπρος σε γεωστρατηγική δίνη. Ανέκαθεν (1979) 

Ο πρίγκηψ της Αμασείας (λόγω έλλειψης ... μάσας)

1960 : θησαυροφυλάκειο μάρκων ελληνοτουρκιστί...

        Ψάξτε  να βρείτε και να ... διορθώσετε τα "λάθη" των σκίτσων στα σχόλια, αν θέλετε! Σαν άσκηση, εξάλλου ο Μποστ ήξερε πολύ καλά ορθογραφία, η ανορθογραφία του ήταν θέμα καλλιτεχνικού ύφους !

        Πολλοί καλλιτέχνες εμπνεύστηκαν από το ύφος του και μερικοί ακριβώς για αυτή την έκθεση δημιούργησαν έργα προς τιμήν του, όπως:
 

Η. Μακρής 2013

 Εξαιρετική έκθεση στο σύνολό της, υποδειγματική παρουσίαση με αποκόμματα εφημερίδων που ανασυνθέτουν την πολιτική και κοινωνική περιρρέουσα ατμόσφαιρα. 

Διεθνής ημέρα μουσείων... (αποτίμηση)

   Με αφορμή τις πάμπολλες εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν επισκεφθήκαμε για μια ακόμη φορά αγαπημένα μουσεία,  "που είχαν βάλει τα γιορτινά τους", ή και κάποιους χώρους για πρώτη φορά. Η ατμόσφαιρα- ακόμα και στους δρόμους π.χ. της Πλάκας, όπου οι εκδηλώσεις συγκεντρωμένων μουσείων αποτελούνταν από πολλές παράλληλες δραστηριότητες- ήταν εορταστική... Κόσμος πολύς παντού, και αρκετοί ημεδαποί που αξιοποιήσαν τον ζεστό καιρό και τη δωρεάν είσοδο... 

    Πήγαμε:

1. Μουσείο της Ακρόπολης : λαοθάλασσα... πολύ ωραία η χρωματική αναπαράσταση εκθεμάτων και, όπως πάντα, τα κορίτσια του Ερεχθείου (τι κομμώσεις...!). Δείτε http://www.theacropolismuseum.gr/
2.  Μουσείο Ηρακλειδών: αφιερωμένο στα μαθηματικά και την τέχνη, μικρό, υπέροχο αρχιτεκτονικά, ενδιαφέροντα βίντεο (μουσική και μαθηματικά), πίνακες (κυρίως του Escher, που εκτιμώ), έξοχη περιδιάβαση, ευγενέστατο προσωπικό... Δείτε: http://www.herakleidon-art.gr/el/index.cfm.
3. Μουσείο Λαϊκής Τέχνης: ένα από τα παραρτήματά του στην Πλάκα μου είχε ξεφύγει τα τελευταία χρόνια με θέμα οι Άνθρωποι και τα εργαλεία τους.  

   

   Ένα εργαλείο για πολλούς (αριστ.) - Αριολόγος και άλλα...

    
   Εξαιρετικό κτήριο και παρουσίαση των εκθεμάτων από τα χρόνια που οι άνθρωποι πάλευαν με συντρόφους τα πολύτιμα εργαλεία τους, που ενίοτε δυσκόλευαν τη δουλειά από τον όγκο, το βάρος...

   

   πατήστε εδώ

4.  Μουσείο Λαϊκής Τέχνης -Λουτρό Αέρηδων: ο χώρος άδειος και ο φωτισμός χαμηλός για να φαίνεται η διαρρύθμιση του χαμάμ και να φαντάζεται κανείς τους υδρατμούς και να αφουγκράζεται την ατμόσφαιρα...
   
5. Μουσείο λαϊκών παραδοσιακών οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη: το γνωστό μικρό νεοκλασσσικό σπίτι στην Πλάκα (αρχοντικό του Κοζανίτη αγωνιστή Λασσάνη), με την αυλή του, τις ξύλινες σκάλες και το πλήθος των παραδοσιακών οργάνων της πατρίδας μας, με τεκμηρίωση, φωτογραφίες, βίντεο και δυνατότητα να τα ακούσουμε... 
   

   

   Ιστοσελίδα μουσείου (πατήστε)
6. Μουσείο Κεραμεικού : μικρό, αλλά με πλούσια εκθέματα, μικρό αίθριο που δίνει χάρη στο χώρο, σε μικρό υψωματάκι με τον αρχαιολογικό χώρο στα πόδια μας. Μικρό κηπάριο, σκιά από τα πεύκα και παρέα τη χελώνα που αργά κινείται στο χώρο...
   

   

   όστρακα... εξοστρακισμού Αθηναίων

7. Μουσείο Μπενάκη: στην Πειραιώς η υπέροχη και πολύ διδακτική (για το ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα μάλλον) η έκθεση για τον Μποστ. Τόσο παλιά σκίτσα και κείμενα για παλιά γεγονότα, τόσο επίκαιρα και καίρια σχόλια... 

Σύνταγμα: 1965-2013 εκλεκτικές συγγένειες...

Για το κεντρικό κτήριο τι να πει κανείς; Υπέροχο μουσείο, πλούσια εκθέματα, αναβάπτιση στα νάματα της Ελλάδας στη διαχρονία της. Εξαιρετική ιδέα τα διάφορα εργαστήρια στους χώρους του μουσείου κοντά στα αντίστοιχα εκθέματα: τα ψηφιδωτά, τα ασημένια κοσμήματα με σμάλτο, οι φούντες στο φέσι του τσολιά, η αγιογραφία...    

 

Εσωτερικό κοζανίτικου σπιτιού (οντάς)

      8. Η επίσκεψη στο Ίδρυμα Θεοχαράκη : 

Φρέζιες και παπαρούνες

...ωραίοι χώροι, ενδιαφέρουσα έκθεση του ζωγράφου Μ. Μακρουλάκη και  στο -μικρό- προαύλιο του μουσείου μουσική αργεντίνικου τάνγκο από μια γυναικεία φωνή και ένα πιάνο (εξαιρετικός...) για μισή ώρα, συνοδεία παγωμένης μπύρας/κέρασμα- νότα δροσιάς στη λάβρα του αθηναϊκού δειλινού...

 

     

                   Ο πολιτισμός χρειάζεται χρήματα, με λελογισμένη χρήση όμως μπορούμε να παρουσιάζουμε τον βίο και τον πολιτισμό μας, για να θυμόμαστε, να μαθαίνουμε και να διδάσκουμε, να μεταφέρουμε την εμπειρία του πολιτισμού μας και στους ξένους επισκέπτες. Πολλοί αυτές τις δύο ημέρες που διήρκεσαν οι εκδηλώσεις εντυπωσιάστηκαν από τα μουσεία μας, όπως κρυφακούγαμε από τα σχόλιά τους. Αλλά και οι ημεδαποί εντυπωσιαστήκαμε από τις όμορφες γωνιές της πόλης μας, τους ενδιαφέροντες χώρους που διαμόρφωσαν δημιουργικά πνεύματα... Μπορούμε πολλά!  Και του χρόνου και καλύτερα...

19η Μαΐου - ημέρα μνήμης

Οι φετινές εκδηλώσεις:

Από τη χτεσινοβραδινή ποδηλατο/μοτοπορία των νέων, με μαύρα μπαλόνια. Ακολούθησε ολονυχτία, το "μόνιασμα" για τους -παλαιούς-νεκρούς στην πλατεία Συντάγματος...

Βιβλιοδρομίες 2013

        Τη φετινή χρονιά με τα παιδιά της πρώτης γυμνασίου στα πλαίσια του μαθήματος των Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας ακολουθήσαμε ένα απλό πρόγραμμα φιλαναγνωσίας με βιβλία λογοτεχνικά από τη βιβλιοθήκη του σχολείου μας, τα οποία τους ανατέθηκαν προκειμένου να τα διαβάσουν, να συντάξουν μια περίληψη και να επιλέξουν μια σκηνή ή απόσπασμα που τους έκανε εντύπωση. 

ΕΚΕΒΙ

         Στόχοι πολλαπλοί: να ασχοληθούν με ένα λογοτεχνικό έργο στην ολότητά του, να εξασκηθούν στην περιεκτική και ενδιαφέρουσα περίληψη μεγαλύτερων κειμένων (σχετικό θέμα σε ενότητες του μαθήματος της Γλώσσας), να ασκηθούν στην υπευθυνότητα με τη διαχείριση χρόνου και οργάνωση της δουλειάς τους σε βάθος χρόνου (και όχι μόνο στην περίπτωση ανάθεσης σχολικών εργασιών επί του μαθήματος της προηγούμενης μέρας) και – λίγα παιδιά τελικά- στην παρουσίαση προφορικά της εργασίας στην ολομέλεια της τάξης. Αυτή η δραστηριότητα έγινε και με τα τρία τμήματα της πρώτης γυμνασίου με τα οποία συνεργαστήκαμε τη φετινή χρονιά (στα μαθήματα Κειμένων και Γλώσσας).

Φιλαναγνωσία (πηγή)

             Στη φάση της ανάθεσης (από εμένα, δεν επέλεξαν τα ίδια τα παιδιά βιβλία) δεν υπήρξαν ιδιαίτερες αντιρρήσεις ή δυσαρέσκεια. Πολλά παιδιά, τελικά, ενθουσιάστηκαν από το περιεχόμενο, κάποια -λίγα- ήταν πιο αδιάφορα. Οι περιλήψεις υπήρξαν γενικά καλές απόπειρες, αποδεκτές, κάποιες με αδυναμίες, αλλά προοδεύουμε όπως και να έχει.

            Μερικά από τα λογοτεχνικά έργα με τα οποία ήρθαν σε επαφή οι μαθητές από συγγραφείς που αποτελούν σταθερές αξίες (Άλκη Ζέη, Λίτσα Ψαραύτη, Ζωρζ Σαρή, Διδώ Σωτηρίου κ.α.π) :  Οι νικητές, Το ψέμα (απόσπασμα στο βιβλίο της γλώσσας), Οι νεκροί περιμένουν, Η ιστορία ενός γάτου που έμαθε σε ένα γλάρο να πετά (το μοναδικό ξένου συγγραφέα, απόσπασμα στο βιβλίο των κειμένων-δόθηκε σε αρκετούς μαθητές και έγινε αφορμή συζήτησης και από τις διαφορές στην παρουσίαση του στην τάξη), Η μωβ ομπρέλα, Τραγούδι για τρεις, Ο χορός της ζωής, Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου, Μέσα στις φλόγες, Το χαμόγελο της Εκάτης, Ο Ψύλλος κ.α. Αυτή η πρακτική μού έχει γίνει συνήθεια πια-σε όλα τα σχολεία από τα οποία πέρασα (ακόμα και ΕΠΑΛ εσπερινό ή ΣΔΕ) την εφάρμοσα, ακόμα κι αν χρειαζόταν να δανείζομαι και να κουβαλώ η ίδια τα βιβλία από δημόσιες βιβλιοθήκες (π.χ. την αξιόλογη της Λιβαδειάς). Του χρόνου προγραμματίζω και άλλες- πιο δημιουργικές ή έστω διαφορετικές- δραστηριότητες φιλαναγνωσίας για να ξεφύγουμε από την "πεπατημένη" της περίληψης.

             Μερικοί μαθητές συνέταξαν μια συντομότερη περίληψη για την ανάρτηση αυτή και παραθέτω τη δουλειά τους: 

Δημιουργική γραφή - απόπειρες

            Τη φετινή χρονιά με τα παιδιά της πρώτης γυμνασίου στα πλαίσια του μαθήματος των Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας ασχοληθήκαμε με δραστηριότητες δημιουργικής γραφής. Η ανταπόκριση των παιδιών υπήρξε εξαιρετική σε διάθεση, ευρηματικότητα, αποτελεσματικότητα, ποιότητα εργασίας. Μάθαμε και δημιουργήσαμε: 

α) καλλιγραφήματα (calligramme) : 

Περίγραμμα γλάρου ("Θαλασσινά τραγούδια", από Η.Τ.)

Από το "Πρωινό Άστρο" (μαθητής Σ.Ν)

Τα προβατάκια από τα "Θαλασσινά τραγούδια"

Λεπτομέρεια- ληρολόγημα του μαθητή Α.Τ.

β) οπτικοποιήσαμε ποιήματα, όπως τα "Θαλασσινά τραγούδια" και το "Πρωινό Άστρο"  ή κείμενα από το μάθημα των αρχαίων:

κωμικογράφημα (κόμικ) "Φελλόποδες" 
του μαθητή Σ.Σ.

"Φελλόπους" της μαθήτριας Ε.Χ.

γ) αλλάξαμε το τέλος διηγημάτων με τη φαντασία μας (σαν άλλοι Gianni Rodari), όπως η μαθήτρια Ι.Μ. :  Διήγημα : Τα κόκκινα λουστρίνια

(αλλαγή από τα μισά του διηγήματος και κάτω)

               Την κρίσιμη μέρα τύλιξε τα παπούτσια, τα πήρε σπίτι και τα 'κρυψε. Το άλλο πρωί πήγε το αφεντικό του στο σπίτι του και βρήκε τα παπούτσια. Ενθουσιάστηκε ! Ήταν τα πιο ωραία παπούτσια που είχε δει ποτέ του. Έτσι νομίζοντας πως τα είχε κάνει το αγόρια να τα πουλήσει στο τσαγκάρικο τα πήρε και τα έβαλε μπροστά μπροστά στη βιτρίνα. Όλο το χωριό μιλούσε για αυτά τα παπούτσια. Τι δεν έλεγαν πως είναι τα ωραιότερα, ότι μπορούσε να τα βάλει όλο το χωριό και άλλα χίλια δυο. 
Γνωρίζοντας  το αγόρι τι είχε γίνει, πηγαίνει να ζητήσει τα παπούτσια από το αφεντικό του και να του πει να ξεχάσει την πώληση τους . Όταν πήγε στο τσαγκάρικο ήταν πολύ αργά μόλις είχε βγει ο αγοραστής των « πολύτιμων » παπουτσιών
Τρέχει! Τρέχει γρήγορα για να τον προλάβει και όταν τον σταμάτα γυρνάει και βλέπει το λαμπρό πρόσωπο και τα σγουρά μαλλιά στους ώμους την κόρη του δασκάλου . Έκατσαν και κοιτάχτηκαν. Κάτι να καίγεται μέσα του ένιωθε το αγόρι και το κορίτσι ένιωθε κάτι που δεν είχε ξανανιώσει κάτι ασυνήθιστο χτυπούσε η καρδιά της όσο πιο γρήγορα μπορούσε.
Τότε το κορίτσι ζήτησε συγνώμη και απομακρύνθηκε. Το αγόρι την σταμάτησε και της είπε άμα επιθυμούσε να έβγαιναν το βραδάκι να πήγαιναν  στο θέατρο .Εκείνη το σκέφτηκε και συμφώνησε.
Όσο πλησίαζε η ώρα για την έξοδο του με το κορίτσι τόσο πιο γρήγορα χτυπούσε η καρδιά του. Η κόρη του δασκάλου έβαλε ένα ροζ μακρύ φόρεμα, με όγκο από την μέση και κάτω και στο τέλος του φορέματος υπήρχε άσπρη μεταξωτή  δαντέλα . Έπιασε τα σγουρά μαλλιά της με ροζ κοκαλάκια και έβαλε τα καινούργια της παπούτσια. 
Πήγανε στο θέατρο και το αγόρι  της εξήγησε τι είχε γίνει και πως τα παπούτσια ήταν φτιαγμένα για αυτήν. Από εκείνη την ημέρα συναντιόντουσαν όλο και πιο συχνά .Μία μέρα ο δάσκαλος παρατήρησε πόσο ευγενικά και φιλικά συμπεριφερόταν το αγόρι στην μοναχοκόρη του , όπου του είπε να πάρει  την μητέρα του, τον πατέρα του και την αδερφή του και να έρθουν και οι τέσσερις για μεσημεριανό στο σπίτι τους και να συζητήσουν μερικά πράγματα .
Πήγε το αγόρι σπίτι και ανακοίνωσε τα λόγια του δασκάλου. Η μητέρα και η κόρη αγχώθηκαν γιατί δεν είχαν κανένα καλό φόρεμα. Τότε πήγε το αγόρι στο δωμάτιο του, πήρε τα λεφτά που είχε μαζέψει τον προηγούμενο μήνα και τους τα έδωσε για να τα ξοδέψουν στα φορέματα και στα δώρα. 
 Την ώρα του δείπνου ο δάσκαλος ξαναπαρατήρησε τα παιδιά και πρότεινε να τα παντρέψουν .Και έτσι έγινα .Μετά από πέντε χρόνια οι δύο οικογένειες ενώθηκαν και έγιναν μία . Απέκτησαν και τέσσερα παιδιά, δύο κορίτσια και δύο αγόρια. 
 Το αγόρι άνοιξε δικό του τσαγκάρικο και το κορίτσι έγινε δασκάλα. Τη δικιά τους ιστορία  αγάπης την έλεγαν ως παραμύθι στα παιδιά τους.

δ) δημιουργήσαμε ποιητικά κείμενα σε μορφή λίμερικ (limerick) - ληρολογημάτων (κατά Γ. Σεφέρη)- υπέροχες εργασίες : 

Ένα άσπρο προβατάκι 

που τρώει συνέχεια χορταράκι

πήγε στη Χαλκιδική,

έφαγε καλά εκεί!

Αχ, το καημένο το άσπρο προβατάκι! 

(της μαθήτριας Ε.Σ.)

Του μαθητή Π.Μ.

Της μαθήτριας Α.Σ. 
(ερυθρόμορφο και μελανόμορφο)

ε) προσπαθήσαμε να φτιάξουμε δίστιχα σε ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο, όπως τα δημοτικά τραγούδια, και χαϊκού, όπως του Γ. Σεφέρη (σε ρυθμό συλλαβών 5-7-5) :

Βουλιάζει ο κόσμος
κρατήσου, θα σ΄ αφήσει
μόνο στον ήλιο.

(χαϊκού Γ. Σεφέρη)

Μια απόπειρα από τη μαθήτρια Η.Τ. : 

Παίζω με ωραία

ψαράκια, θάλασσας 

αλογάκια

*

       Τα χάρηκα τα παιδιά. Το βιβλίο -η ατυχής επιλογή αποσπασμάτων, η απουσία κειμένων των «μεγάλων» δημιουργών – ίσως δεν δέχθηκε τη δέουσα κριτική από τον κλάδο μας, ωστόσο μας έδωσε εναύσματα να προβληματιστούμε, να μάθουμε πράγματα, να σχολιάσουμε. Έγιναν αρκετά, σχεδιάζουμε περισσότερα για τις επερχόμενες «σειρές».

       Βέβαια, η κεντρική δραστηριότητα ήταν οι Βιβλιοδρομίες, η προσπάθεια να μελετήσουν τα παιδιά ένα ολόκληρο λογοτεχνικό έργο (ελληνικό, κατά κύριο λόγο) – όχι ότι υπάρχει εμμονή ή αντίρρηση με τα αποσπάσματα των βιβλίων (όπως παρατηρώ από πολλούς επιστήμονες σχετικά-και διαφωνώ με την εμμονή αυτή). Σε κάθε σχολείο που βρέθηκα, από γυμνάσιο μέχρι ΕΠΑΛ (εσπερινό) και ΣΔΕ, η πρακτική αυτή ακολουθήθηκε επιτυχώς- είναι πλέον κανόνας, για όλα μου τα τμήματα. Ακολουθεί ιδιαίτερη ανάρτηση σχετικά…

Επίταξη εκπαιδευτικών - Επιταχθήκαμε...

 Επιταχθήκαμε...

 Οι αποφάσεις που αναφέρονται από το Εθνικό Τυπογραφείο: 

η Πρωθυπουργική Απόφαση (κάντε κλικ)

 η 6212/11-5-2013 Υπουργική Απόφαση (κάντε κλικ)

Νομοθετικό Διάταγμα 17/1974 "Περί Πολιτικής Σχεδιάσεως Εκτάκτου Ανάγκης":

το άρθρο 18 του Νομοθετικού Διατάγματος 17/1974 (ΦΕΚ 236/2-9-1974) επιτρέπει την πολιτική επιστράτευση του προσωπικού, σε περίπτωση πολιτικής κινητοποίησης (το Ν.Δ. 17/1974 εκδόθηκε πριν από την ισχύ του Συντάγματος του 1975 με βάση τις διατάξεις του Συντάγματος του 1952).

 ολόκληρο το ΦΕΚ του Ν.Δ. 17/1974
από το Εθνικό Τυπογραφείο εδώ. 

Με τις υγείες μας!