Πάντα τα καλύτερα διαβάσματα γίνονται ώρες πολλές δίπλα στη
θαλασσινή αύρα και τον ιαματικό ρόχθο των κυμάτων ως υπόκρουση. Πάντα βρίσκονται
σημεία ταύτισης- πόσο καίρια (σχεδόν μεταφυσικά) πέφτουν στα χέρια μας τα κατάλληλα
αναγνώσματα την κατάλληλη στιγμή! Ad hoc ανάγνωση; Μπορεί… χτυπά πολλές εσωτερικές χορδές τόσο από το παρελθόν - μακρινές,
ανόητες ίσως θύμησες- όσο και αναφορικά με τα τρέχοντα.
*
Ένα επικό ογκώδες μυθιστόρημα- μωσαϊκό του 17ου
αιώνα για την ιστορία, την επιστήμη, τον κόσμο από έναν αγαπημένο μου συγγραφέα. Ισίδωρος Ζουργός, "Σκηνές από τον βίο του Ματίας Αλμοσίνο" (2014) : έργο που περίμενα εναγωνίως να πέσει στα χέρια μου, που στην αρχή είδα με μάτι διστακτικό, ωστόσο με κατέκτησε: οι 776 σελίδες του διαβάστηκαν μέσα σε τέσσερεις
μέρες (σχόλης και θάλασσας), δεν το άφησα λεπτό. Η οθωμανική (και σεφαραδίτικη) Θεσσαλονίκη, η Ελβετία, ο
Ρήνος, η Ολλανδία, το Τζάντε, η Μόσχα, τα λιμάνια, οι θάλασσες, τα ποτάμια, ο
Βεζάλιους, ο Νεύτων, η Κωνσταντίνου Πόλις, οι θρησκείες, οι γλώσσες, τρούλλοι,
μιναρέδες, η Βενετία, το Λονδίνο, η οσμή
και η τοπογραφία, το Ιάσιο, οι ζωές, οι θάνατοι, οι σχέσεις, η μελαγχολία, το
χάρισμα, οι αντιφάσεις, οι ταυτότητες, η ιστορία, η πτώση της Κάντιας (όλης της
Κρήτης), οι ψευτομεσσίες, οι γέροντες, οι ραβίνοι, οι δερβίσηδες, οι μοναχοί, τα ιστορικά πρόσωπα, το
Φλαγγίνειο, ο Νικούσιος, οι Μαυροκορδάτοι, το Φανάρι, η Πάντοβα, η ιατρική, η
δεισιδαιμονία, το Άγιον Όρος, η περιπέτεια…
Όλα ψηφίδες της μεγάλης εικόνας του
17
ου αιώνα. Και τα στιγμιότυπα, οι σκέψεις, η πορεία ενός
ανθρώπου-φανταστικού ήρωα (με ελάχιστη υπερβολή ίσως- κάτι καταλογίζω στο
Ζουργό, έναν συγγραφέα από τη στόφα του μεγάλου λογοτέχνη…).
Επιλεγμένα σπαράγματα:
σ. 25: τα χέρια πρέπει πάντα να δουλεύουν για να
μη γίνεται η γλώσσα αλαζονική βασίλισσα. Γλώσσα ίσον νους- ο νους μοναχός του
είναι ο ίδιος ο διάβολος. / Αυτός (ο
θεός) ήρθε και με βρήκε. Θεός είναι ο άλλος άνθρωπος, ο κάθε άλλος. Αν δεν του απλώσεις το χέρι, έρχεται και σε
βρίσκει ο διάβολος.
σ. 26: Ο ταξιδιώτης είναι το πιο μοναχικό πλάσμα στον
κόσμο. / Ήμουν πούπουλο σ’ ένα ανεμοσούρι.
σ. 37: Κάθε τόπος λες και φοράει μια ψηλή μπότα και με
κλωτσάει
σ. 73: Έμοιαζαν κυνηγημένοι, όμως δεν ερχόταν ξοπίσω
τους κανείς- έμοιαζαν βιαστικοί, αλλά δεν είχαν πού να πάνε
σ. 207: Καμιά φορά αισθάνομαι πως τίποτε δεν έχει αξία
να δημιουργείς σ’ αυτόν τον τόπο
σ. 231: Είσαι ορνίθι του Θεού που πετάς εδώ κι εκεί σ’
όλον τον κόσμο… ο Θεός σού δίνει τα ψίχουλα και την ανάσα. Να έχεις υπομονή κι
εμπιστοσύνη.
σ. 286: Είμαι τόσο προβλέψιμος, λοιπόν;
σ. 294: Οι άνθρωποι δεν είναι σαν τα λίμπρα… έχουν
σπηλιές και χαράδρες...
σ. 313: Και ψυχή κρίνο, μόνο που είναι πατημένο
σ. 387: Συγνώμη, αγαπητοί φίλοι, που δεν κράτησα όπως έπρεπε τη γη πάνω στους ώμους μου, δεν
θα το ξανακάνω
σ. 388: Ρωτήστε το πηγάδι του εαυτού σας γιατί ο κάθε
κουβάς που πέφτει μέσα σας χτυπάει πάνω σε πέτρες και ανασηκώνεται στεγνός
σ. 393: Έμαθα να επιβιώνω μόνος μου, να ζω με τους
ίσκιους μου, κι είναι δύσκολο να ξεμάθω / έχεις όλες αυτές τις ικανότητες που χαρακτηρίζουν τους
εκλεκτούς, τους φωτισμένους, αυτούς που είναι υποχείρια μιας δημιουργικής
ορμής, αυτούς που είναι καταδικασμένοι να ξεχωρίσουν.
σ. 417: Η γιορτή τελειώνει για μένα σιγά σιγά, ακούω ήδη
να μαζεύουν τα πιάτα από το τραπέζι
/ η ψυχή του ανθρώπου δεν είναι άμμος για να
σβήνεται η γραφή της με τον πρώτο αέρα…
σ.450: Κάθε φορά που ένιωθε πως τα ρούχα της μοίρας
του ήταν λάθος νούμερο και δεν τον χωρούσαν, έβγαινε να περπατήσει στις
ερημιές.
σ. 468: Προσποιούνταν πως όλα εκείνα που άκουγε τον
ενδιέφεραν… προτιμούσε τη μοναξιά ανάμεσά τους, μέσα στις κουβέντες τους.
σ. 468 : Τι σόι άνθρωπος είσ’ εσύ; Εύθικτος κι
ευαίσθητος. Ακόμα και των πουλιών τα κελαηδήματα αφήνουν πάνω σου χαραγματιές…
σ. 469 : όταν ακούω να πηγαίνει η ζωή μου από στόμα
σε στόμα , παιχνίδι στους αργόσχολους, παίρνω φωτιά.
σ. 477: Οι παγάνες της μοίρας του / το κάθε γύρισμα της
σελίδας έσμιγε με τον ήχο της θάλασσας
σ. 521: Δεν μπορούσε συχνά να καταλάβει πότε μιλούσε
σοβαρά και πότε αστειευόταν
σ. 523: Παραδέξου το όμως, είσαι παράξενος άνθρωπος. Δεν
το λέω μόνο εγώ , όλοι το λένε. / φιλοδοξίες δεν έχεις; Δεν υπάρχει μέσα σου
φωνή που να λέει θέλω;
σ. 583: Είσαι τσουκνίδα, όμως τέτοια βοτάνια, αν τα
βράσεις γίνονται φάρμακο.
*
Ένα
τραγούδι που όσοι έχουν διαβάσει το βιβλίο θα
καταλάβουν ποια σχέση έχει…
