Επετειακά: Κ.Π.Καβάφης

          Ο ποιητής Κωνσταντίνος Πέτρου Καβάφης γεννήθηκε στις 29 Απριλίου 1863 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου (Οθωμανός υπήκοος τότε) και πέθανε 70 ακριβώς χρόνια μετά στις 29 Απριλίου 1933 στην ίδια πόλη, όπου υπηρέτησε ως δημόσιος υπάλληλος. Η καταγωγή του Κωνσταντινουπολίτικη. Ο ίδιος συνέταξε ένα σύντομο αυτοβιογραφικό σημείωμα:

Σκίτσο Θάλειας Φλωρά-Καραβία
(1926)

«Είμαι Κωνσταντινουπολίτης την καταγωγήν, αλλά εγεννήθηκα στην Αλεξάνδρεια - σ' ένα σπίτι της οδού Σερίφ· μικρός πολύ έφυγα, και αρκετό μέρος της παιδικής μου ηλικίας το πέρασα στην Αγγλία. Κατόπιν επισκέφθην την χώραν αυτήν μεγάλος, αλλά για μικρόν χρονικόν διάστημα. Διέμεινα και στη Γαλλία. Στην εφηβικήν μου ηλικίαν κατοίκησα υπέρ τα δύο έτη στην Κωνσταντινούπολη. Στην Ελλάδα είναι πολλά χρόνια που δεν επήγα. Η τελευταία μου εργασία ήταν υπαλλήλου εις ένα κυβερνητικόν γραφείον εξαρτώμενον από το υπουργείον των Δημοσίων Έργων της Αιγύπτου. Ξέρω Αγγλικά, Γαλλικά και ολίγα Ιταλικά»(πηγή).

      Ποιητική γλώσσα ιδιότυπη, σχεδόν πεζολογική, λιτή, με επιρροή από το

Χαρακτικό του Τάσσου

κωνσταντινουπολίτικο ιδίωμα, έντονη ειρωνεία που τον χαρακτηρίζει και τον διατηρεί τόσα χρόνια μετά επίκαιρο, καίριο, φρέσκο. Η θεατρικότητα, ο διδακτικός τόνος, η χρήση των προσώπων- συμβόλων, η στοχαστική διάθεση, ο λιτός και συχνά πεζολογικός στίχος. Θέματα εξίσου ιδιότυπα: στα ιστορικά του ποιήματα (αρκετά σε αριθμό από το σύνολο του έργου του) εμπνέεται από ιστορικές περιόδους παρακμής ή και αλλαγών, την ελληνιστική κυρίως, χωρίς να λείπει το Βυζάντιο και λίγο η αρχαιότητα (πιο συχνή η μετατόπιση στην αλεξανδρινή -κυρίως-εποχή,). Απουσιάζει σχεδόν η κλασική αρχαιότητα και η "σύγχρονή" του ιστορική συγκυρία (π.χ. μεγάλα γεγονότα Παλιγγενεσίας 1821, Βαλκανικών, Μικρασιατικού κλπ.)- τουλάχιστον ρητά, γιατί συγκεκαλυμμένα οι Σαββίδης και Τσίρκας έχουν επισημάνει σε πολλά ποιήματα απόψεις, απηχήσεις ιστορικών και κοινωνικών γεγονότων, όπως του Μικρασιατικού (Υπέρ της Αχαϊκης Συμπολιτείας πολεμήσαντες) ή σύγχρονα επεισόδια και σχόλια κατά των άγγλων αποικιοκρατών (27 Ιουνίου 1906, 2μ.μ. όπου Χριστιανοί = αποικιοκράτες). Αγαπήθηκε όσο κανένας Έλληνας ποιητής από τους ξένους ποιητές. Έχουν διασωθεί και εκδοθεί (έκδοση Ιλίνσκαγια, 2003) 154 ποιήματα που αναγνώρισε ο ίδιος (τα λεγόμενα Αναγνωρισμένα), τα 27 Αποκηρυγμένα ποιήματά του-τα περισσότερα νεανικά, σε ρομαντική καθαρεύουσα και ομοιοκαταληξία, τα οποία αργότερα αποκήρυξε-  και τα 113  Ανέκδοτα/Κρυμμένα/Ατελή ποιήματα, που βρέθηκαν τελειωμένα στα χαρτιά του, ή χωρίς να έχουν πάρει την οριστική τους μορφή. Είναι χαρακτηριστικό ότι από σημειώσεις κρίνουμε πως κάθε στίχος μπορεί να τον βασάνιζε για χρόνια πριν πάρει την οριστική του μορφή! Το αρχείο του Κωνσταντίνου Καφάβη ανήκει πλέον στο Ίδρυμα Ωνάση.

               

Τετράδιο με ποιήματα
Δ. Αρχοντώνη, 1954 (πηγή)

         Με αφορμή τα 150 χρόνια από τη γέννησή του και τα 80 από το θάνατό του το Ζωγράφειο Λύκειο Κωνσταντινουπόλεως με τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη της Θεσσαλονίκης διοργάνωσαν ένα συνέδριο για τον ποιητή στην Πόλη 11 - 14 Απριλίου 2013 (διαβάστε εδώ και εδώ). Στα πλαίσια του συνεδρίου η ΑΘΠ ο 270ος Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως κ.κ. Βαρθολομαίος ο Α΄ απήγγειλε το ποίημα του Καβάφη "Θερμοπύλες". Όταν ήταν μαθητής, είχε ένα τετράδιο, όπου αντέγραφε αξιόλογα ποίηματα "τα οποία μιλούσαν στην ψυχή του", με ετικέτα στο εξώφυλλο του τετραδίου: «Ποιήματα, Δημήτριος Αρχοντώνης, Νοέμβριος 1954». (πηγή)

Απαγγελία Πατριάρχου στη Χάλκη (για το βίντεο εδώ)

        Ο επίσημος ιστότοπος του αρχείου του ποιητή με βιογραφικό, όλα τα ποιήματα και πεζά και μερικές μελέτες είναι:  http://www.kavafis.gr/index.asp

 

πηγή: Φως Φαναρίου, Αυτόγραφο Πατριάρχου

         Με αφορμή την επέτειο αυτή φέτος μικρά "κεράσματα" της καβαφικής ποίησης θα δίνονται κάθε μήνα από το παρόν ιστολόγιο.  

Και γκράφιτι από τον Μεσσήνιο skitsofrenis (πηγή)

Σχέδιο Κεφαλληνού (αχρονολ)

          Επιμνημόσυνη δέηση τελέστηκε στον τάφο του από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας παρουσία του Έλληνα προξένου και μελών της ελληνικής παροικίας (αναλυτικά εδώ).