Άπειρο

Μαθηματικά & Λογοτεχνία

      Άλλο ένα βιβλίο συναρπαστικό που αποδεικνύει την εκλεκτική συγγένεια Μαθηματικών & Λογοτεχνίας (και Ιστορίας) του αγαπημένου από το βιβλίο Το Θεώρημα του παπαγάλου, του γάλλου μαθηματικού και πανεπιστημιακού Ντενί Γκετζ (+) : Η Έπαυλη των ανδρών.
     Σκηνικό:  ένας κλειστός χώρος, ένα ψυχιατρικό ίδρυμα. Ευρύτερη ιστορική συγκυρία: ο φονικότερος πόλεμος στην ιστορία, ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος (ύλη της φετινής ιστορίας των αγαπημένων μου μαθητών στη γ' γυμνασίου!). Πρωταγωνιστές : δύο άντρες με μόνο κοινό τη διαταραγμένη ψυχή, όλα τα άλλα διαφορετικά!
      Ψυχολογία (πολύ λεπτή: μου θύμισε το κείμενο της β' γυμνασίου Γιατί; Εδώ, όμως, ο νεαρός πρωταγωνιστής πυροβόλησε ένα στρατιώτη μπλεγμένο στο συρματόπλεγμα για να τον απαλλάξει από τον πόνο που ξέσκιζε τις σάρκες του...), κοινωνιολογία, φιλοσοφία, λογοτεχνία και, φυσικά, μαθηματικά αλλά και ευρύτερος προβληματισμός... Αυτή τη φορά η μαθηματική εστίαση του Γκετζ αφορά το Άπειρο, όπως το προσέγγισε ο μαθηματικός Γκέοργκ Κάντορ, η ζωή του οποίου ενέπνευσε ελεύθερα το συγγραφέα.  Όπως προσφυέστατα έγραψε στον πρόλογο ο εξαίρετος μαθηματικός και λογοτέχνης Τεύκρος Μιχαηλίδης, ο Γκετζ που μας ταξίδευε λογοτεχνικά σε τεράστιες αποστάσεις, τώρα περιορίστηκε σε ένα δωμάτιο ψυχιατρείου για να μας ταξιδέψει όμως στο μεγαλύτερο μαθηματικό ταξίδι, στο αέναο και ατέλειωτο, το Άπειρο... Έξω : οι γνωστικοί- Άγγλοι, Γάλλοι, Ρώσοι, Γερμανοί, θαμμένοι στα χαρακώματα [...] Μέσα: οι παράφρονες.[...] Ή μήπως οι γνωστικοί είναι οι "από μέσα;"

Πίνακας του  Nevinson(1917 - δυτικό μέτωπο Α' Π.Π.)

       Μερικά αποσπάσματα που βρήκα ενδιαφέροντα στο (συναρπαστικό καθ' ολοκληρίαν) βιβλίο:

(σ.28) Πόσο συχνά τα πολλά υποσχόμενα άτομα ηττώνται από μια ελάχιστη δυσκολία... δε θα είναι στη συνέχεια παρά "κατεστραμμένες ιδιοφυίες".  
(σσ.46-48) Μια απειροστή μάχη [...] Η μητέρα έλεγε: " Όσο πιο φτωχοί είμαστε, τόσο πιο καθαροί πρέπει να είμαστε είναι η αξιοπρέπειά μας". [...]  Το πιο ανυπόφορο στα χαρακώματα ήταν η βεβαιότητα ότι θα πέθαινες βρόμικος, η βεβαιότητα ότι δεν μπορούσες να μην πεθάνεις βρόμικος. Να παραμείνω καθαρός: η μόνη μάχη που πραγματικά έδωσα εκεί πέρα, ιδιωτική, αόρατη [...] Να σταθείς όρθιος εκεί πέρα ήταν θάνατος. Για να μη χαθείς, έπρεπε να σέρνεσαι σα ζώο, με τα μούτρα μες στη λάσπη. Ή σέρνεσαι ή πεθαίνεις! Η περηφάνεια στα σκουπίδια! Η αξιοπρέπεια στα σκουπίδια! Αν γλιτώσεις από κει, θα έχεις μάθει τουλάχιστον να είσαι μικρός, χαμερπής. Πόσο μου στοίχιζε αυτό. Σκέψου ότι οι άνθρωποι έκαναν χιλιάδες χρόνια μέχρι να καταφέρουν να σταθούν όρθιοι - και σε μερικές μέρες ο πόλεμος μας ξαναμαθαίνει να σερνόμαστε...  
(σ.76) ξαπλωτό οκτώ
          Τα τείχη που καταρρίπτονται δυσκολότερα είναι αυτά που υψώνονται μες στα μυαλά μας- έχουν τη στερεότητα των προσκολλήσεων σε αυτά που φοβόμαστε. (σ.207) Όποιος αγκαλιάζει πολύ σφίγγει άσχημα.
(σ.292) Αν θέλεις κάτι, μη ζητάς από κανέναν να το κάνει στη θέση σου. Είσαι υπεύθυνος για τις επιθυμίες σου.  
(σ.352) δεν είστε υποχρεωμένος να είστε συνεχώς δυστυχισμένος! (σ.367) Ξεχ.στε τους όσο περισσότερο μπορείτε [...] Μην αφήνετε τον κόσμο να γυρίζει γύρω γύρω...

*

Σημείωση 1η:
      Αυτό που δεν είχα συνειδητοποιήσει ήταν ότι το ανεστραμμένο ή ξαπλωτό 8 - σύμβολο του απείρου- το σχηματίζουμε ασυνείδητα με τη σφουγγαρίστρα: έτσι είναι! (είναι μια μόνιμη κίνηση, σχεδόν αυτόματη, πολλλλλές φορές μέσα στην ημέρα μου...)

Τούρτα για ένα μαθηματικό σύμβολο... από λευκή σοκολάτα.
Και οι δύο κορμοί αυτό αναπαριστούν, όταν κόβονται ζευγαρωτά δίπλα-δίπλα!

Σημείωση 2η (προσωπική):
      Αριθμολογία; Αγαπημένος μου αριθμός το 7, αλλά το Άπειρο συμβολίζεται με ένα ανεστραμμένο 8 ! Χμ... εντάξει, αν στο ν+1 ν=7, τότε προκύπτει το οκτάρι. Και σήμερα 9 του μηνός (άρα πάλι, αν ν=8 τώρα  ν+1 =9, μέσα πέσαμε! Τότε Τετάρτη (ημέρα 4η), στις 4 (μ.μ.) : το 8 πολλαπλάσιό του... Κάπως δένει! Αυτά φαίνονται παράλογα; Μια πρόσφατη - εξαιρετικά σύντομη, και παρά κάποια χαζά, πολύ ευχάριστη- αλληλεπίδραση απέδειξε περίτρανα (για ακόμα μία φορά) πόσο περίεργα μπορεί να φαίνονται συμπεριφορές ή αποστροφές: και όμως όλα εξηγούνται!
      [Και όπως αναφέρει και ο Τεύκρος Μιχαηλίδης, είναι και το πιο ερωτικό μαθηματικό σύμβολο μάλλον το Άπειρο (+/- βέβαια, αλλά ας το ξεχάσουμε τώρα)- ταιριάζει με το Φεβρουάριο... ]

Σημείωση 3η :
      Ας πούμε ότι πρόκειται για μικρό εορτασμό της επετείου γεννήσεως του τραγικού "Τελευταίου Αυτοκράτορα" του Βυζαντίου, του Κωνσταντίνου ΙΑ' Παλαιολόγου, που έπεσε υπερασπιζόμενος χωρίς ελπίδα την Πόλη... Παραδίδεται ότι γεννήθηκε 9 Φεβρουαρίου, πριν από 610 χρόνια ...
Και δυο λόγια, όπως τα έγραψε ο Ο. Ελύτης γι' αυτόν:

Ἔτσι καθὼς ἐστέκονταν ὀρθὸς μπροστὰ στὴν Πύλη κι ἄπαρτος  μὲς 
στὴ λύπη του

Βαρὺς ὁ κόσμος νὰ τὸν ζήσεις ὅμως γιὰ λίγη περηφάνια τὸ ἄξιζε.

Θεέ μου καὶ τώρα τι   Πού ῾χε μὲ χίλιους νὰ παλέψει  χώρια μὲ τὴ
μοναξιά του 

Πάντοτε μὲ μιὰ λέξη μὲς στὰ δόντια του ἄσπαστη κειτάμενος

Αὐτὸς

ὁ τελευταῖος Ἕλληνας!