χαρουπόμελο

     Από τις χαρουπιές της Νοτίου Ελλάδας (Κυνουρία Αρκαδίας) επιχειρήθηκε μια- επιτυχημένη- προσπάθεια παρασκευής ενός βιολογικού παραδοσιακού φυσικού γλυκαντικού προϊόντος από τα χαρούπια ή ξυλοκέρατα.

Μια ηλικιωμένη εντυπωσιακή χαρουπιά : προς το Φωκιανό

     Η χαρουπιά/ξυλοκερατιά - Ceratonia siliqua, μεσογειακό ανθεκτικό είδος που βρίσκεται διάσπαρτο στην πατρίδα μας (Νότια Ελλάδα, Κρήτη, Κύπρος), πρασινίζοντας περιοχές ξηρές, ευσκιόφυλλο μελισσοκομικό φυτό- έδωσε τροφή στην περιφέρεια τα δύσκολα χρόνια (Κατοχή), γνωστό και από την Αγία Γραφή (στην παραβολή του ασώτου, Κατά Λουκ. ιε', 16: καὶ ἐπεθύμει γεμίσαι τὴν κοιλίαν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν κερατίων ὧν ἤσθιον οἱ χοῖροι, καὶ οὐδεὶς ἐδίδου αὐτῷ.). Θεωρήθηκε ωστόσο κατώτερης ποιότητας (τροφή γουρουνιών). Οι λοβοί είναι πράσινοι και όταν ωριμάζουν γίνονται σκούροι καφέ και αποκολλώνται από το δέντρο (από τέλη Ιουλίου μέχρι Σεπτέμβριο). Στην αρχαιότητα λέγεται ότι μαζεύονταν, όταν εμφανιζόταν ο αστερισμός του Μεγάλου Κυνός (με α -λαμπρότερο αστέρα- τον Σείριο, το λαμπρότερο αστέρα του ουρανού).

οι ώριμοι λοβοί και οι σπόροι

         Έδωσε το όνομά της και στο "καράτι" (μέσω της αραβικής), το μέτρο ζύγισης πολύτιμων λίθων και μετάλλων, αφού οι σπόροι του έχουν την ιδιότητα να έχουν το ίδιο βάρος: περίπου 0,2 γραμμάρια έκαστο - αξιόπιστη μονάδα μέτρησης.

         Εκτός από το ανθεκτικό ξύλο, τη σκιά, το πράσινο δίνει φύλλα και καρπούς που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία, για χαρουπόμελο και χαρουπάλευρο.
         Τα χαρούπια τα είδαμε και στην περσινή εργασία μας για τα Πετράλωνα, την περιοχή μας για την οποία κάναμε εργασία. Η περιοχή ονομαζόταν και Ξυλοκερατιά από τις χαρουπιές που υπάρχουν ακομα και σήμερα κατά μήκος του σιδηροδρομικού σταθμού από το Θησείο μέχρι τα Κάτω Πετράλωνα. Υπάρχει, μάλιστα, και μία στο προαύλιο του σχολείου μας!  Και φέτος ανοίξαμε στην τάξη ένα χαρούπι και είδαμε τα "κεράτια", με αφορμή τη Βυζαντινή μας ιστορία : εκεί διαβάσαμε για το βυζαντινό φόρο "δικέρατον"!

         Η αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων στα πλαίσια της επιβίωσης και της αυτάρκειας είχε πλουτίσει με δημιουργική σοφία τις κοινότητες της ελληνικής υπαίθρου, πολλά στοιχεία της, όμως, χάθηκαν ανεπιστρεπτί ή χάνονται... Από διάφορες συνταγές που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο ακολουθήθηκε αυτή από το εξαιρετικό ιστολόγιο Κρήτη:γαστρονομικός περίπλους.

  

 Τα χαρούπια τεμαχίστηκαν και βράστηκαν για λίγο 

(ίσως την επόμενη φορά τα βράσουμε περισσότερο, μισάωρο και...)

ο χυμός μετά από 48 ώρες

Έμειναν 48 ώρες στο νερό για να απελευθερώσουν όλο το "μέλι" τους.

Ο χυμός βράστηκε και συμπυκνώθηκε (πολύ, ίσως έπρεπε λιγότερο).

         Το χαρουπόμελο, εύκολο στην παρασκευή,έχει ιδιαίτερη καραμελένια γεύση (και λίγο από το έντονο άρωμα των τεμαχισμένων χαρουπιών), κάπως ασυνήθιστη... Θα ήθελα να βρω και άλλες "συνταγές" παραδοσιακές από παλιές νοικοκυρές για διασταύρωση και αποθησαύριση λαογραφική.

Ήθελα να αλέσω και τα στεγνωμένα υπολείμματα των λοβών για παρασκευή χαρουπάλευρου. Την επόμενη φορά.

Για τώρα προτίμησα κάτι πιο εύκολο: ένα παγωτάκι για να δοκιμάσω για πρώτη φορά την παγωτομηχανή 
(τέλειο, μόνο για δοκιμή εν μέσω νηστείας!).